ŞAP HASTALIĞI
Şap Hastalığı virüs adı verilen gözle görülemeyen küçük canlılar tarafından meydana getirilen çift tırnaklı hayvanlara özgü bir hastalıktır.
Hastalık Nasıl Bulaşır?
1- Hayvan hareketleri
2- Hastalığın olduğu bölgelerden temin edilen hayvan yemleri ve yataklıklar
3- Rüzgar vb. hava koşulları
4- Hayvan bakıcıları
5- Ortak kullanılan mera ve su kaynakları
6- Özellikle hayvan naklinde kullanılan her türlü taşıt araçları
7- Yabani hayvanlar
Hastalığa Karşı Üreticiler Tarafından Alınabilecek Önlemler Nelerdir?
Bu önlemler hastalık çıkmadan önce ve hastalık çıktıktan sonra alınacak önlemler olarak iki grup altında toplanmaktadır.
A- Hastalık çıkmadan önce koruyucu olarak alınabilecek önlemler
1. Ahır girişinde bulunması gereken paspaslara devamlı dezenfektan konulmalıdır.
2. Ahıra hayvan bakıcısından başka kişiler sokulmamalıdır.
3. Hayvan bakıcılarının özel elbise ve ayakkabı ile ahıra girmeleri sağlanmalı, bakıcılar diğer ahırlardan uzak tutulmalıdır.
4. Sağım işlemleri boyunca temizliğe dikkat edilmelidir.
5. Yeni satın alınan hayvanlar bir süre karantinaya alındıktan ve hasta olmadıkları anlaşıldıktan sonra diğer hayvanların yanına katılmalıdır.
B- Hastalık Çıktıktan Sonra Alınabilecek Önlemler
1. Hastalıktan şüpheli hayvanlar derhal ayrı bir yere alınmalıdır.
2. Hasta hayvanın bulunduğu yer dezenfekte edilmelidir.
3. Hasta hayvanın bulunduğu yataklık otlar yakılmalıdır.
4. Hastalık en yakın veteriner hekimliğe ihbar edilmelidir.
5. Hayvana bakan bakıcılar ayrılmalı veya bakıcılar diğer hayvanlarla temastan önce bol su ve sabunla yıkanmalı, tüm iç ve dış giysileri değiştirilmelidir.
6. Hasta hayvanların ağız ve ayaklarındaki yaralar alkali solusyonlarla, sodalı su veya sirke ile yıkanmalıdır.
Aşılama Takvimi Nasıl Olmalı?
Yeni alınan ve aşılanıp aşılanmadığı bilinmeyen hayvanların şap hastalığından korunabilmeleri için aşılama takvimi aşağıdaki gibi olmalıdır.
1. İlk aşılama
2. İkinci aşılama birinci aşılamadan bir ay sonra
3. Üçüncü aşılama ikinci aşılamadan üç ay sonra
4. Dördüncü aşılama üçüncü aşılamadan dört ay sonra
5. Beşinci aşılama dördüncü aşılamadan dört ay sonra
6. Altıncı aşılama beşinci aşılamadan altı ay sonra
7. Bundan sonraki aşılamalar her altı ayda bir yapılmalıdır.
Yeni doğan hayvanlar için aşılama takvimi nasıl olmalı?
Hayvanlara ilk aşı, dört ayını tamamladıklarında, ikinci aşı sekizinci ayda ve üçüncü aşı onikinci ayda yapılmalıdır. Sonraki aşılamalara altı ayda bir, ilkbahar ve sonbahar aşılamaları ile devam edilmelidir.
Aşılama sonrası aşılama yerinde yumruk büyüklüğünde şişlikler, hafif ateş, iştahsızlık ve bazen süt veriminde azalmalar görülebilmektedir. Bunlar kısa zaman da normale döner.
Şapa karşı kalıcı bir bağışıklık, düzenli aşılanmak şartıyla en az dördüncü veya beşinci aşılamadan sonra sağlanabilmektedir. İlk aşılamadan 4 gün sonra bağışıklık oluşmaya başlar ve 21. günde en yüksek düzeye ulaşır, bu bağışıklık 6 ay kadar sürer. Tüm çift tırnaklı hayvanlar aşılanmalıdır.
Şap aşılamalarından istenen sonucun alınabilmesi için aşı uygulanan köy ve çiftliklerde bulunan bütün çift tırnaklı hayvanlar usulüne uygun olarak aşılanmalıdır.
Bu sayfa;
TC. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ŞAP ENSTİTÜSÜ tarafından basılmış olan yayınlardan yararlanılarak hazırlanmıştır. Kurumun katkılarından dolayı teşekkür ederiz.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Şap Enstitüsü Müdürlüğü
Haberleşme Adresi : P.K.:714 06044 Ulus, Ankara
Tel: (312) 2873600 Faks: (312) 2873606 e-mail: sapens-d@ servis.net.tr